De eerste protesten tegen de figuur van Zwarte Piet kwamen in de jaren zestig op gang. In 1981 organiseerden leden van de Surinaams-Nederlandse gemeenschap de actie ‘Sinterklaas vieren zonder Zwarte Piet’, gevolgd door acties als ‘Zwarte Piet = Zwart verdriet’ en ‘Zwarte Piet is racisme’. De protesten zijn al decennia tamelijk kleinschalig: de meeste Surinaamse Nederlanders beschouwen de knecht van Sinterklaas niet als kwetsend. Het valt goed te betogen dat Surinaamse Nederlanders vijftig à honderd jaar geleden reden hadden aanstoot te nemen aan de toenmalige, ondergeschikte Zwarte Piet-figuur. Ouders en grootouders van deze generaties bewaarden herinneringen aan de wereld van vóór 1863, het jaar van de afschaffing van de slavernij in Suriname.
Slachtoffers
Of de ‘geëmancipeerde’ Zwarte Piet voor hun achterachterkleinkinderen ook aanstootgevend is, valt te bezien. Niet iedereen die zich slachtoffer voelt, is ook een slachtoffer. En niet elk slachtoffer voelt zich zo. Tot voor kort leidden protesten tegen Zwarte Piet nauwelijks tot verontwaardigde reacties. Voor zover Nederlanders in 1981 reageerden op het initiatief ‘Sinterklaas vieren zonder Zwarte Piet’, was dat ontspannen. Het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Cultureel Erfgoed is inmiddels bezig met gesprekken tussen voor- en tegenstanders van Zwarte Piet. Doel is de traditie op een voor iedereen aanvaardbare wijze door de 21ste eeuw te loodsen. Maar zolang zo veel mensen zich druk om hem maken, kun je er donder op zeggen dat hij zwart blijft, aldus de Volkskrant.
Verbod Minov in Suriname
Ook Suriname heeft zich in deze strijd gegooid en het ministerie van Onderwijs heeft het afgelopen jaar de beslissing genomen dat Sinterklaas voortaan niet meer op scholen gevierd mag worden. De dag zal op een andere wijze invulling krijgen. Sinterklaas kan nog alleen op privéfeestjes gevierd worden.