Kent u deze? “A gersi wan kokonoto ma a no wan kokronoto. San’ na en?” “Na wan tra kokronoto!”

Zo flauw als dit raadseltje is, zo vaak kan ik er toch bij mezelf om grinniken. Ik zie er namelijk meer in dan een daadwerkelijke kokosnoot. De kokronoto kan met alles worden gesubstitueerd, en kan dienen als een simpele weergave van de realiteit. Simpele dingen ontkleden complex aandoende zaken van hun vernuftige en mondaine omhulsels. Als ik af en toe het nieuws bekijk en ik hoed mezelf ervoor dat al te vaak te doen, dan zie ik weliswaar nieuwe gezichten en organisaties opdoemen, maar de issues eromheen zijn zwaar belegen: macht, geld, en religie. Vooral dat laatste blijft onze gezamenlijke achilleshiel, naar het schijnt.

Ik las onlangs over de in Wales geuite oproep van de Navo secretaris-generaal om de Islamitische Staat (IS) een halt toe te roepen. De Britse premier en Amerikaanse president noemen de acties van deze extremistische groep "barbaars", hetgeen ze inderdaad zijn. Maar daar wil ik nu niet op ingaan, omdat u vast wel over de onthoofdingen van twee journalisten heeft gehoord, en misschien ook al over de bedreigingen van IS aan met name de VS heeft gelezen. Volgens een mediaspecialist op het gebied van terroristisme kan Amerika zijn borst natmaken en op hoog alert zijn in metropolische plekken als New York, Washington DC, Chicago en Los Angeles.

Even uitzoemen: onze menselijke toewijding aan één bepaalde religieuze ideologie, en de ongelooflijke daden die we ervoor over hebben is ten hemel schreiend. Als ik zo de historie bekijk, heeft het fenomeen religie veel dood en verderf voor de mensheid gebracht. Of het nou islamitische, christelijke, katholieke of andersgenaamde drijfveren zijn: we zijn al eeuwen met dit treurspel bezig, en schijnen het grote plaatje van onze onderlinge saamhorigheid als wezens, samenwonend op een klein blauw luchtvaartuig genaamd aarde, helemaal te vergeten. We moorden liever diegenen af die niet lopen in het patroon dat wij hebben geaccepteerd als te zijn "de enige echte waarheid." Wat ontzettend moeilijk te accepteren blijkt voor mensen is dat er geen "enige echte waarheid" bestaat, maar dat wij hersenen hebben gekregen om onze eigen interpretaties te geven aan wat we ervaren en leren. Dát zou ons voordeel moeten zijn, maar het zijn er weinigen die een stap terug willen nemen en een bredere horizon willen zien. Wat we derhalve steevast zien opdoemen door de eeuwen heen is dat één groep mensen erop gebrand is om anderen haar wil en inzicht op te leggen, daarbij totaal over het hoofd ziend dat er bepaalde vrijheden zouden moeten kunnen zijn tijdens ons kort verblijf hier. Hindoes, christenen, joden, Samaritanen, sikhs, atheisten, islamitische minderheidsgroepen, Bahaïs, noem maar op: er zijn miljoenen die hun leven hebben verloren aan blinde religieuze toewijding van anderen.

En nu de machtswaanzin. In het geval van IS zou je je kunnen afvragen waarom sommige landen denken dat ze politiemannen zijn en het beter weten dan anderen: ook alweer zo'n kokronoto die steeds verandert in naam en lokatie, maar desondanks dezelfde kern met zich meedraagt. Ik weet niet of de leiders van deze landen werkelijk denken dat ze het "even gaan regelen" in gebieden waar er onlusten zijn, en welke geschiedenisboeken zij lezen om hun succes-idee te bevestigen, want in de mijne staat dat interventie van buitenaf zelden of nooit verbetering heeft gebracht.

Weet u, ik wilde in deze column helemaal niet over grootschalige wereldproblemen schrijven, omdat ze me in beginsel niet interesseren, maar meer irriteren. Ze zijn doodvermoeiend, en politiek is een jas die mij slecht past. Maar deze rubriek is geworden wat het is en ik hoop dat het op zijn minst de vermaarde Surinaamse tolerantie onderstreept. In dat opzicht mogen we vooralsnog trots zijn op dit land. Laten we er alles aan doen om het zo te houden.

jmarques01@earthlink.net