Column: DTM Hindostanen

Vanaf eind 2010 tot nu toe heb ik 129 lezingen, workshops, cursussen etc gegeven over Decolonizing The Mind (DTM) voor verschillende gemeenschappen in verschillende landen. Zelden ging het om Hindostaanse groepen.
Het beeld dat wel eens over de Hindostaanse gemeenschap in Nederland wordt geschetst is van de hoogopgeleide Hindostaan die tevreden is over zijn leven in Nederland, advocaat of arts is, goed geld verdient en geïnteresseerd is in dansi, doksa en daru. Ze zouden geen enkel besef hebben van sociale strijd en emancipatie, een afkeer hebben van Afro-Surinamers en nog eens op Wilders stemmen.
Dit is een eenzijdig beeld. Het overgrote deel van de Hindostanen is geen advocaat of arts. Iedereen wil een goed leven, maar dat betekent niet dat je je afkeert van sociale strijd en emancipatie.

De afgelopen maanden heeft een aantal Hindostaanse jongeren mij gevraagd om DTM workshops te geven toegepast op de Hindostaanse geschiedenis en identiteit. Mijn dochter Pravini die in netwerken van Hindostaanse jongeren zit, organiseerde de cursussen. Ik heb intussen drie sessies gehad. De laatste sessie was opmerkelijk. Ik had Mitchel Esajas van de New Urban Collective gevraagd om een deel van de cursus te verzorgen. Zijn inleiding ging over racisme en de Zwarte Piet discussie.

Voor Hindostanen en Afro-Surinamers die opgegroeid zijn met racistische sentimenten t.a.v. elkaar is het ongewoon om Hindostanen en Afro-Surinamers te zien als bondgenoten in plaats van als concurrenten. Voor een nieuwe generatie Hindostanen die niet met deze hebi’s zitten is dat heel anders. Mitchell had een powerpoint presentatie die de geschiedenis van racisme en Zwarte Piet behandelde. Hij werd regelmatig onderbroken omdat de discussie over racisme in de Hindostaanse gemeenschap toch sterk leeft, maar niet zo uitgesproken wordt gevoerd in het openbaar. Een cursist, die zich nooit verdiept had in die discussie over Zwarte Piet, vroeg in alle oprechtheid aan Mitchell: “Ga je Zwarte Piet niet missen als het niet meer bestaat?”
Mitchell (geschokt): “Is het een serieuze vraag?” Vervolgens deed hij het hele verhaal over de ontwikkeling van racisme uit de doeken en hoe Zwarte Piet daar onderdeel van is. Hij illustreerde dat met veel foto’s. Aan het eind van zijn verhaal reageerde de cursist geschokt: “Ik wist niet dat het zo erg was.” Ze vertelde vervolgens een verhaal over hoe ze in de trein zat tegenover een ouder stel, dat tegen haar zei: “We vinden het helemaal niet erg dat je in Nederland bent. Welkom in Nederland.”

Zij stond perplex. Ze heeft een groot deel van haar leven hier gewoond en heeft zich altijd Nederlander gevoeld. Op dat moment realiseerde zij zich dat de anderen dat niet zo zagen. Ze antwoordde: “Ik ben ook Nederlander. U ook van harte welkom in Nederland.”
Ze had de rollen omgedraaid. Het verhaal kwam naar boven naar aanleiding van de discussie over Zwarte Piet. Het was een mooi moment om te zien hoe mensen kunnen veranderen als ze informatie krijgen en de discussie durven aan te gaan.
De DTM cursussen voor Hindostaanse jongeren trekken gemiddeld twintig jongeren. DTM is niet alleen kennisoverdracht. Die kennis moet vertaald worden in actie. Een prachtig resultaat was dat jonge Hindostaanse kunstenaars de uitdaging hebben aangenomen om DTM te vertalen in kunst. Die vertaling draait om de vraag: hoe is de relatie tussen kunst en sociaal engagement? Musici, dansers, dichters, verhalenvertellers zullen op enig moment met deze vraag geconfronteerd worden. Wat is de functie van kunst in de gemeenschap? Voor sommige mensen is kunst leeg entertainment: dansi, doksa, daru met een artistiek randje. Voor de DTM-jongeren is kunst een artistieke bijdrage aan sociale strijd en emancipatie.

In één van de cursussen werd het verhaal behandeld van de jonge 24-jarige Tetary die één van de leidsters was van de opstand op Zorg en Hoop in 1884 tegen de koloniale overheerser. Mijn dochter Pravini en de rapper 3wish hadden het verhaal uit de cursus genomen en uitgewerkt tot een lied. Ze vroegen Sangeeta Bhageloe, getraind als zangeres in de Indiase klassieke zang, om samen het verhaal van Tetary te vertellen in drie talen en drie stijlen: Westerse pop/rock, Nederlandse rap en Indiase klassieke zang.
Ik ben trots op het resultaat. DTM vertaald naar geëngageerde kunst. Hieronder heb ik de tekst geplaatst. De video is sinds vrijdag 26 september te zien op YouTube: www.youtube.com/watch?v=S39DG12qyOo.

Lyrics Tetary
Verse 1 (Pravini)
She was a leader
Took a look around
Knew they had deceived her
That the people need her
No one to free her
She knew then
Better step it up
Before they break her down

Hook (Pravini)
Her name was
Tetary, Tetary
Took a bullet to the head for us
They tried to wipe out
History, history
We have never been told our hidden heroine is
Tetary, Tetary
Now that we know, we'll celebrate the life of
Tetary, Tetary
Tetary

Verse 2 (3wish)
Lieve hopeloze lotgenoten
Doe jullie ogen open
Wat is de druppel die de
Emmer doet overlopen
Een lange weg te gaan
Ze zet een eerste stap
Op weg naar de vrijheid
Wat een ieder van hun is afgepakt
Vechten en verzetten zich met alle macht
Worden met harde hand gestraft
En ongenadig afgeblaft
Ze gaf haar leven voor moslim en hindoestaan
Maar tot de dag van vandaag
Kende niemand haar naam
Haar naam was Tetary

Hook (Pravini & 3wish)
Her name was
Tetary, Tetary
(Ze gaf haar leven)
Took a bullet to the head for us
They tried to wipe out
History, history
(We wisten niks van ons verleden, Tetary)
We have never been told our hidden heroine is
Tetary, Tetary
(We mogen haar niet vergeten, Tetary)
Now that we know, we'll celebrate the life of
Tetary, Tetary
Tetary

Verse 3 (Sangeeta Bhageloe)
Bahut si umeedein leke aayi thi
Chhor ke apna des
Jannat ki khoj mein
Karri dhoop mein khari
Jab azaadi ke liye larri
To mili maut ki saza

(Nederlandse vertaling)
Vol verwachting kwam ik hier naartoe
Ik verliet mijn eigen land
Op zoek naar het paradijs
Ik belandde in de hitte van de felle zon
Toen ik vocht voor mijn vrijheid,
werd ik gestraft met de dood.
Ya Allah... (laatste woorden van Tetary toen ze werd doodgeschoten)

Sandew Hira

p.s. De cursussen DTM voor Hindostanen worden een paar keer per jaar gegeven. Meer informatie: info@pravinimusic.com