De discussies en dialoog tussen enerzijds uitvoerders, besturen, instituten en anderzijds de belangrijkste doelgroepen, zoals Marrons en Inheemsen, is niet langer een eenzijdige monoloog vanuit de eerste groep.
Bij de start van de uitvoering van het REDD+document is aan de doelgroepen een belangrijke handleiding overhandigd die hen niet alleen bewust maakt van wat de discussie inhoud maar hen ook wegwijs maakt hoe de gesprekken aan te gaan en gebruik te maken van de vele mogelijkheden die het Suriname REDD+project te bieden heeft.
Uit het traject dat Suriname in 2012-2013 heeft afgelegd met het finaliseren van een nationaal REDD+ document, is er een dialoog gestart met verschillende stakeholders. De inheemsen en marrons hebben aangegeven dat er grote behoefte is aan meer informatie die ) makkelijk te begrijpenis, aansluit op hun realiteit en zienswijze, en waarmee zij in staat zijn om deel te nemen aan de nationale dialoog en activiteiten. Betekenisvolle betrokkenheid van deze groep is essentieel in het REDD+ gebeuren, zoals ook is gebleken in andere landen die al verder zijn dan Suriname.
In verband met de goedkeuring van Suriname ’s nationale REDD+ voorbereidingsdocument in 2013, zijn er fondsen beschikbaar gesteld door de Guiana Shield Facility (GSF) om capaciteitsopbouw van inheemsen en marrons als het gaat om REDD+ te bevorderen.
Er is in september 2013 een ‘call for proposals’ gepubliceerd voor het ontwikkelen van een handleiding en toolkit van REDD+ speciaal voor deze doelgroep.Tropenbos International Suriname en Attune Development zijn geselecteerd om de handleiding te produceren.
De bedoeling van de handleiding is om een houvast te geven aan de inheemsen en marrons wat betreft basis informatie over REDD+ en gerelateerde thema’s zoals klimaatverandering en om hun in staat te stellen om te participeren in REDD+ activiteiten en discussies. Dit kan op aanvraag van gemeenschappen of individuen, maar ook via de zogenoemde REDD+ assistenten.
Het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling (NIMOS), de nationale trekker van REDD+, is verantwoordelijk voor het trainen van REDD+ assistenten welke zelf deel uitmaken van inheemse en marrongemeenschappen. Zij worden getraind om interacties met gemeenschappen over REDD+ te faciliteren.
De handleiding bestaat uit drie delen: 1. de basisconcepten van klimaatverandering en REDD+ zowel in nationale als internationale context; 2. de noodzakelijke elementen en aandachtspunten voor het uitvoeren van/participeren in toekomstige REDD+ projecten en deze te zien in het breder kader van duurzame ontwikkeling van de gemeenschap; 3. bestaande (internationale) waarborgen van de rechten van inheemsen en marrons, en van het milieu.
Elk van de 77 illustraties heeft een verklarende tekst in het Sranantongo.Het voorwoord, de gebruikersinstructies en de begrippenlijst zijn ook vertaald in het Sranantongo.Dit wordt in januari 2015 als addendum gedrukt. De vertalingen komen van de hand van deErrol Gezius.
De handleiding is uitermate geschikt voor gebruik door de REDD+ assistenten en heeft het voordeel dat zij de inhoud kunnen vertalen naar de lokale taal van hun gemeenschap, omdat zij ook het Nederlands en Sranantongo machtig zijn. Het belang van samenwerking met de REDD+ assistenten uit zich ook in het feit dat hun perspectieven en input bij de tweede druk van de handleiding bijdragen aan het verbeteren van het gebruik en de effectiviteit van de handleiding.
De handleiding is een levend document, en vooral omdat ook op internationaal niveau het REDD+ proces heel dynamisch is. De bedoeling is dat het document wordt ‘geupdated’ bij de tweede druk, en indien er voldoende voortgang en nieuwe informatie is in het nationaal proces er een vervolg handleiding zal komen.
Voor het eerst is er in Suriname een REDD+ handleiding geproduceerd voor inheemsen en marrons. Het betekent dat er een reactie is gekomen op de vraag van deze doelgroep om meer informatie, en dat het proces van capaciteitsopbouw een opleving krijgt. Omdat REDD+ alomvattend is, is het per slot van rekening de bedoeling dat iedereen deel kan nemen in het nationaal proces en gezamenlijke besluitvorming.