Onderstaand artikel is eerder dit jaar al verschenen in deze app.
Afgelopen week heeft een groep Surinamers echter geëist dat zij binnen zes maanden (juli 2021) financiele compensatie willen van Nederland.
Van de miljarden te ontvangen euro's zeggen ze het land op te bouwen en zelf terug te willen verhuizen naar Afrika.
Vanwege deze actualiteit - en het geven van context rondom de stelling - wordt het stuk nogmaals gepubliceerd.
De meeste Nederlanders waren - in de tijd van de slavernij - helemaal niet geïnteresseerd in de vraag waar de slaven in Afrika precies vandaan kwamen.
De Afrikaanse handelaren leverden slaven, punt uit. Geen van de Nederlandse slavenhalers heeft ooit geprobeerd zelf Afrikanen tot slaaf te maken.
Incidenteel kidnapten ze wel eens een vrije Afrikaan, maar de gevolgen daarvan waren meestal rampzalig. Om die reden werden de Nederlandse slavenschepen soms maandenlang geboycot door de Afrikaanse makelaars, als er een van hun collega's verdwenen was.
Een keer werd zo'n gekidnapte Afrikaan zelfs op een plantage in de West achterhaald, vrijgekocht en naar Afrika teruggebracht om de slavenhandel in hemelsnaam niet in gevaar te brengen.
Afrikaanse slaven in Mozambique
– Op transport met hun Noord-Afrikaanse "eigenaren" –
Gallandat, een Zeeuwse scheepsarts, sloeg met zijn beschrijving honderden jaren geleden de spijker op de kop;
Bij veel mensen leeft het idee dat de neger zijn eigen kinderen, vrouwen en familie verkoopt aan andere negers. Maar dat is allemaal verzonnen en berust op geen enkele manier op de waarheid.
Ieder weldenkend mens zal immers begrijpen dat steden, koninkrijken en landen - waarin deze praktijken de realiteit zouden zijn - op geen enkele manier zouden kunnen overleven.
Helaas denken de mensen vandaag de dag niet goed na; ze geloven liever blind in deze sprookjes, dan dat ze zelf op waarheidsvinding gaan om zo de realiteit te achterhalen.
Originele tekst : Vele menschen zijn van gedachten dat onder de negers de ouders hunne kinderen, de mannen hunne vrouwen verkoopen en ook de eene broeder den anderen; doch dit zijn enkel verdichtselen en vertellingen, welke van alle waarheid ontbloot zijn.
Men kan immers licht begrijpen dat steden, koninkrijken of gemenebesten, waarin soortgelijke handel plaats zoude hebben onmogelijk bestaan kunnen, doch men laat zelden zijne gedachten zoo verre gaan;
Men is meer genegen om deze vertellingen blindelings voor waarheid aan te nemen dan zich moeite te geven om de bestaanbaarheid daarvan te onderzoeken.
Hoe een Afrikaan slaaf kon worden is pas in de loop van de negentiende eeuw onderzocht.
De Duitse taalkundige Kölle kreeg van de Engelse autoriteiten toestemming onderzoek te doen onder de slaven die waren aangetroffen op illegale slavenschepen en die door de Engelse marine naar Sierra Leone waren gebracht.
Uit zijn onderzoek bleek dat ongeveer 35 procent van de slaven vroeger krijgsgevangen was geweest, 30 procent was gekidnapt, ongeveer 5 tot 10 procent was door de familie als slaaf verkocht en iets meer dan 10 procent was door een rechtbank tot slaaf veroordeeld.
Onze Zeeuwse scheepsarts had het dus aardig bij het rechte eind toen hij zijn lezers in Nederland uitlegde;
Bij de negers uit Ghana en Angola worden de belangrijkste misdaden bestraft met boetes. Maar als de criminelen dit niet kunnen betalen, worden zij als straf tot slaaf gemaakt en verkocht aan de Europeanen.
Ook mensen met schulden - die weigeren af te lossen, of niet kunnen betalen - worden volgens de eigen Afrikaanse wetten tot slaaf gemaakt.
Deze laatste slaven worden echter zelden doorverkocht - zij worden door de Afrikanen voor eigen gebruik gehouden of ze worden opgesloten, in de hoop dat familie of vrienden de schuld alsnog betalen (het vrijkopen van slaven).
Het grootste deel van de slaven die door de Europeanen worden gekocht, zijn echter als slaaf in Afrika geboren - of in één van de vele Afrikaanse oorlogen gevangen genomen (krijsgevangenen).
Tot de Europeanen kwamen, werdt het grootste deel van deze laatste groep slaven gewoon vermoord door de Afrikanen, maar sinds de slavenhandel haar intrede deed is het een algemeen gebruik geworden om hun het leven te sparen en - met winst - door te verkopen.
Originele tekst : Bij de Guineesche negeren worden de voornaamste misdaden met boeten gestraft; doch bij gebrek aan betalinge worden de misdadigers aan de schepen tot slaven verkocht. De onvermogende schuldenaars of die niet betalen willen, worden ook volgens hunne wetten tot slaven verklaard.
Echter worden deze zelden aan de Europeanen verkocht, zij houden ze tot hun eigen gebruik of worden in 't land bewaard op hope dat zij door hunne vrienden gelost [vrijgekocht] worden. Het grootste aantal der negeren, welke aan de schepen worden verkocht, zijn geboren slaven of die in de oorlog gevangen zijnde, vervolgens alle tot slaven gemaakt worden.
Eertijds waren zij gewoon een aanmerkelijk getal dezer laatsten te dooden doch sedert de slavenhandel plaats heeft is het een algemeen gebruik geworden om allen, zodra mogelijk, tot voordeel te verkoopen.
Op de belangrijkste vraag wist Gallandat echter geen antwoord te geven: waarom lieten de Afrikanen zoveel slaven gaan?
Was Afrika overbevolkt? Had Afrika deze gedwongen emigranten niet beter zelf kunnen gebruiken?
De gemiddelde Nederlandse slavenhandelaar was niet geïnteresseerd in zulke vragen zolang de slavenstroom maar bleef vloeien. Kwam hij aan op de Afrikaanse kust en was het aanbod wat minder, dan lag dat aan de buitenlandse concurrentie.
Tegen het einde van de achttiende eeuw wezen de tegenstanders erop dat het aanbod van slaven wel eens uitgelokt kon worden door de vraag en dat bovendien het aantal oorlogen tussen de Afrikanen onderling was toegenomen om zo aan meer slaven te komen. De Europeanen zouden zulke oorlogen graag aanwakkeren door onbeperkt vuurwapens en buskruit te leveren.
Slaventransport in Afrika
– Een gravure van rond 1825 –
Het is niet makkelijk al deze opmerkingen naar waarde te schatten, omdat elk argument gebruikt is voor een politiek doel en niet om de historische werkelijkheid te achterhalen.
Bekend is dat Gallandat z'n Nederlandse lezers gerust wilde stellen en er daarom de nadruk op legde dat de slavenhandel en de slavernij in Afrika een lange geschiedenis hadden, die in ieder geval terugging tot ver vóór de tijd waarop de Europeanen op het toneel verschenen.
Volgens de dokter hield de verkoop van slaven aan de Europeanen voor de betrokkenen een verbetering in, want in Afrika zouden de meeste slaven toch gedood worden. Precies andersom redeneerden de tegenstanders van de slavenhandel.
Voor de komst van de Europeanen, waren er in Afrika al miljoenen slaven
Zij wilden het publiek niet geruststellen, maar juist aansporen tot actie. Vandaar hun bewering dat de Europese slavenhalers eigenlijk oorlogshitsers waren, die Afrika in het verderf stortten en dat de slavenhandel zonder de plantages in de Nieuwe Wereld niet zou hebben bestaan.
De waarheid ligt, zoals gebruikelijk, ergens in het midden, hoewel er tot op de dag van vandaag nog steeds enige onzekerheid heerst over deze kwesties.
In Afrika bestaan er immers geen archieven vol met informatie zoals in Europa. Daardoor weten we vrijwel alles over de Europese kant van de slavenhandel en over de slavernij in de Europese koloniën, maar blijft de Afrikaanse kant in nevelen gehuld.
Wel is duidelijk dat er in Afrika vele miljoenen slaven waren en dat de omvang van de slavernij per gebied sterk verschilde. West-Afrika was een regio met zeer veel slaven, misschien maakten zij wel een derde tot de helft van de bevolking uit! Sociaal gezien was het bezit van slaven zeer ongelijk verdeeld. Arme Afrikanen hadden geen slaven, maar koningen, edelen en rijke handelaren bezaten er soms vele duizenden.
Hoe meer slaven, hoe belangrijker de eigenaar. Net als in Europa werden koninklijke en adellijke huishoudens niet alleen gemeten naar de omvang en pracht van hun behuizing, maar ook naar het aantal bedienden.
Een slavenmarkt in Khartoem / Sudan
– Arabieren keuren de Afrikaanse slaven –
Naast huisslaven telde Afrika ook veel slaven in de landbouw. Ze bewerkten het land, maar zij konden de opbrengst van hun werk niet zelf houden en dienden een deel daarvan af te dragen aan hun meester. Verder was er in Afrika geen emplooi voor slaven.
Er bestonden nauwelijks ondernemingen in de landbouw, de mijnbouw of de nijverheid, waar de massale inzet van slaven zou renderen. In Afrika produceerden de slaven min of meer de waarde van hun eigen levensonderhoud, veel meer zat er niet in.
Geen wonder dat de Afrikanen zelf niet bereid waren veel voor slaven te betalen.
Ruim 75% van de Afrikaanse slaven was bedoeld voor "eigen gebruik"
Deze situatie verklaart waarom het voor de Afrikaanse slavenbezitters al snel aantrekkelijk was om slaven te verkopen aan Arabische en Europese slavenhandelaren.
Die boden veel hogere prijzen dan de Afrikaanse handelaren. Natuurlijk bleef de interne Afrikaanse slavenhandel wel bestaan. Een groot deel van Afrika was nu eenmaal te ver van de kust gelegen om slaven te leveren voor de export.
Dit alles wijst erop dat de Nederlanders en de andere Europese handelsnaties de slavenhandel in Afrika niet hebben uitgevonden, maar dat zij de omvang van die handel wel hebben vergroot.
Toch maakten de tien of twaalf miljoen Afrikanen die met Europese schepen werden weggehaald, niet eens de helft uit van het aantal slaven dat in diezelfde periode binnen Afrika werd verhandeld en dat via de Arabische karavaan- en scheepvaartroutes Oost-Afrika verliet.
Kende u de geschiedenis van de Afrikaanse slavenhandel?
Bron : Suriname Nieuws
Wat vindt u van dit artikel?
Wilt u reageren op de vraag?
Lees verder in de gratis app!