PARAMARIBO, 23 juli 2021 – De man in het witte pak met de vilthoed, op de fiets op weg naar zijn klanten.
Bovenstaand is aanvankelijk het beeld van Rubens vader, een puik vakman met een grote klandizie die hem zeer waardeert.
Paramaribo, 1950 – de gemankeerde emancipatie in Suriname
Van Creolen met hun slavernijverleden weten we tegenwoordig steeds meer. Van de grootste bevolkingsgroep van Suriname, de Hindostanen, nog bedroevend weinig.
Ze zijn nogal op zichzelf.
Voorouders van de man in het witte pak werden als contactarbeiders geronseld in Brits-Indië, zijn ouders waren keuterboertjes in de omgeving van Paramaribo, hijzelf vestigt zich in de hoofdstad als goudsmid.
Zijn zoon Ruben komt als zevenjarige bij hem in de leer, voorbestemd om hem op te volgen.
Met zijn vakmanschap en betrouwbaarheid bouwt de man in het witte pak een klantenkring op, die gestaag groter wordt, omdat het bij zijn werkplaats wemelt van de mensen die op weg zijn naar en van het busstation op Poelepantje.
Verhalen van emancipatie worden doorgaans verteld in een gestaag opwaarts gaande lijn.
Maar de man in het witte pak neemt de fatale beslissing te verhuizen naar een betere buurt en beseft niet hoe hij zo zijn graf graaft.
In die buurt komt bijna niemand langs en zijn klandizie loopt snel terug.
Intussen wordt ook zijn verslaving aan bier en sterke drank zorgelijk. De oorzaak en het gevolg hiervan lopen daarbij door elkaar.
Zijn vanzelfsprekende aanloop in de goudsmederij en het vertrouwen van zijn klanten verdampt in hoog tempo.
Het gezin keert terug naar de oude woning, maar er is inmiddels geen redden meer aan.
Vader wordt door moeder op straat gezet; weliswaar mag hij later in huis terugkeren, maar alleen om genadebrood te eten.
Meewarig slaat de buurt de neergang van de Gowricharns gade, en dat wordt gevoeld.
Indringend schetst de schrijver het overheersende gevoel van schaamte, waarmee het gezin moet leven.
Het is een zware terugslag, maar per saldo een tijdelijk hiaat in dit verhaal van gemankeerde emancipatie.
Want de kinderen van de man in het witte pak gaan door.
Ruben maakt kennis met een Nederlandse antropoloog die onderzoek doet in Suriname en hem onder zijn hoede neemt.
Hij brengt het zelfs tot hoogleraar in Nederland – het altijd aanwezige toevluchtsoord voor Surinamers die graag hogerop willen.
Gowricharns boek is een mengeling van een persoonlijk verslag in een postkoloniaal land met een algemene, wetenschappelijk verantwoorde beschrijving van een emancipatie in het Hindostaanse milieu.
Het beschrijft tevens de onverwachte, dramatische terugval die daarin kan optreden en welke gevolgen dat heeft voor de direct betrokkenen.
Het is een ontroerend moment als Ruben – op stage in Suriname – rustig een biertje drinkt met zijn vader.
Hij kon heel trots op mij zijn, zoals ik heel boos op hem kon worden als een ruzie met mijn moeder op handgemeen uitliep.
"Pap, wil je ophouden haar te slaan?"
"Ik zal proberen."
Meer kreeg ik niet uit hem.
Ruben
zoon van de hoofdrolspeler
Het boek heet voluit "de goudsmit – marginalisering en veerkracht van een hindostaanse familie".
De goudsmid
– Ruben Gowricharn –
Bron : John Jansen Van Galen (NL)
Bent u benieuwd naar de rest van het verhaal?
Wilt u reageren op de vraag?
Lees verder in de gratis app!