PARAMARIBO, 23 augustus 2021 – In het kritische artikel (in deze app) over onze toekomst in combinatie met de olie, wordt Suriname gewaarschuwd voor de serieuze gevaren van de Nederlandse Ziekte.
Dit is geen nieuwe virus dat onze kant komt opwaaien, maar een economisch begrip dat er voor zorgt dat een land bij hervonden rijkdom steeds armer wordt.
Ook heeft heeft niets te maken met het feit dat Nederland ooit ons moederland was – dat is puur toeval – maar komt het voort uit het feit dat deze economische "ziekte" voor het eerst in Nederland is vastgelegd en gedocumenteerd.
Dutch Disease
economisch begrip
Maar wat is de Hollandse Ziekte (of Dutch Disease) nu eigenlijk en waarom zou een land armer worden als er rijkdom wordt gevonden?
De Hollandse Ziekte is een term uit de economie, waarbij wordt bedoeld dat de waarde van een munt stijgt als gevolg van de verkoop van pas ontdekte grondstoffen.
Door die waardestijging wordt de concurrentiepositie van het land minder en valt de export terug.
Hierdoor daalt de economische productie en stijgt de werkloosheid.
Door waardevolle grondstoffen wordt een land steeds armer
Het wordt Hollandse ziekte genoemd omdat in de jaren 60 — door de ontdekte aardgasreserves en de verkoop van een deel daarvan aan het buitenland — de waarde van de gulden steeds meer steeg.
De concurrentiepositie voor het bedrijfsleven werd daardoor steeds slechter en vanaf het begin van de jaren 70 steeg de werkloosheid.
Dutch Disease
werkeloosheid na gaswinning
The Economist schreef in 1977 over het beleid van de Nederlandse regering na de sterke stijging van de aardgasprijzen na de Eerste oliecrisis.
De "Dutch Disease" zou, aldus The Economist, betekenen dat de aardgasbaten werden gebruikt voor consumptieve en politieke doeleinden.
Het klassieke economisch model dat de Hollandse Ziekte beschrijft, werd in 1982 ontwikkeld door de economen W. Max Corden en J. Peter Neary.
In dit model onderscheidt men een niet-verhandelbare goederensector (dit omvat de diensten) die steeds slechter gaat functioneren en verhandelbare goederensectoren (grondstoffen) die deels goed en deels slecht functioneert.
Grondstoffen als goud, bauxiet of olie kunnen schadelijk zijn
De bloeiende sector binnen de grondstoffen is meestal de winning van aardolie en aardgas, maar kan ook goudmijnen, kopermijnen, diamantmijnen of bauxietmijnen zijn, of de productie van gewassen, zoals koffie of cacao.
De achterblijvende sector bij grondstoffen verwijst in het algemeen naar productie, maar kan ook verwijzen naar de landbouw.
In eenvoudige handelsmodellen moet een land zich specialiseren in sectoren waarin het land een comparatief voordeel heeft.
Theoretisch gesproken zou een land dat rijk is aan natuurlijke hulpbronnen beter af zijn indien het zich specialiseert in de winning van die natuurlijke hulpbronnen.
De vondst van olie kan de economie laten krimpen
Andere modellen en theorieën suggereren dat dit toch schadelijk kan zijn.
Bijvoorbeeld, wanneer de natuurlijke hulpbronnen op beginnen te raken of als er zich een daling in de prijzen van grondstoffen voordoet en wanneer competitieve takken van industrie niet zo snel en gemakkelijk kunnen terugkeren als zij destijds waren verdwenen.
Dit komt doordat de technologische groei kleiner is in de groeiende sector dan in de sectoren die op dat moment achterblijven.
Het is niet gemakkelijk om met zekerheid te concluderen dat een land last heeft van de Hollandse Ziekte.
Dit omdat het moeilijk is om het oorzakelijk verband aan te tonen tussen een toename van de inkomsten uit natuurlijke hulpbronnen, de reële wisselkoers en een afname van de achterblijvende sector.
Er zijn altijd een aantal verschillende zaken die een appreciatie van de reële wisselkoers kunnen veroorzaken.
Nederland was niet de eerste en zeker niet de laatste die door plotselinge rijkdom opeens een stuk armer werd. De geschiedenis staat er vol mee.
Bron : Wikipedia
Houden onze beleidsmakers rekening met deze scenario's?
Wilt u reageren op de vraag?
Lees verder in de gratis app!