[3/5] De overtocht van India naar Suriname

Zoals gezegd had een groot aantal scheepsartsen zich gespecialiseerd in de (medische) begeleiding op de Indiase "koelieschepen". Deze artsen hebben meerdere reizen gemaakt naar de verschillende koloniën, waaronder Suriname.

Enkele waren zelfs geliefd en werden met voorkeur door de rederijen en op advies van het Surinaamse Immigratiedepartement aangesteld.

Dokter Romein

Een van de succesvolste scheepsartsen die transporten heen en weer van India naar Suriname heeft begeleid was dr. Richmond de St. Romaine.

De eerste keer dat deze gewaardeerde scheepsarts een transport naar Suriname begeleidde was in 1886. Dat was met het schip de John Davie.

Hij heeft meer dan twintig transporten naar en van Suriname begeleid en zijn laatste transport was met de Indus IV in 1914.

Dokter Romein raakte gespecialiseerd in de overtochten naar en van Suriname en beheerste de Hindostaanse taal.

Eenmaal is een transport met een zeilschip Hereford I in 1891 eerder naar Suriname vertrokken vanuit Calcutta dus voor het "vaarseizoen", omdat dokter St.Romaine eerder beschikbaar was.

Een andere keer is een transport met de Rhone I in 1903 later vertrokken omdat men moest wachten op de aankomst van dokter St. Romaine in Calcutta; pas daarna kon het schip uitvaren.

Hij was blijkbaar ook populair onder Hindostaanse emigranten want de naam dokter Romein is blijven voortleven in de overlevering.

Helaas hebben wij via informanten, maar ook uit de schriftelijke bronnen weinig kunnen achterhalen over deze scheepsarts.

Wel werd in bepaalde Koloniale Verslagen nadrukkelijk vermeld dat hij het betreffende transport had begeleid, waarmee men waarschijnlijk bedoelde dat er een competente scheepsarts was ingeschakeld.

Ik heb de naam dokter Romein van informanten gehoord en ook in een gesprek tussen mijn paternale grootvader Mahase Soekdew Choenni en de bekende pandit Soekram Hindorie:

Dokter Romein is nog steeds een levende legende

De bekende pandit Soekram Hindorie kwam in de jaren vijftig toen ik een kleuter was regelmatig bij mijn ájá (paternale grootvader) op bezoek. Mijn ájá stond bekend als de Maháse (gerespecteerde heer) Soekdew Choenni (1893-1972) van plantage Laarwijk.

De heren keuvelden, terwijl ik in de hangmat op de schoot van mijn ájá lag. Toen ik de naam St. Romaine in de archieven tegenkwam, herinnerde ik mij de naam dokter Romein.

In hun gesprekken kwam deze naam voor, maar ik heb de naam Romein ook elders (bij informanten) gehoord. Romein is natuurlijk een verbastering van Romaine.

Het blijft jammer dat niet alleen in Suriname maar ook in andere landen zo weinig is verteld en gesproken over het verleden. Een deel van de Hindostaanse geschiedenis is dus verloren gegaan. Soms kan ook laksheid een rol spelen.

Mijn ájá werd 70 jaar in 1963. Hij had aangekondigd dat hij belangrijke "dingen over vroeger" zou vertellen. De uitgebreide familie toog van Paramaribo naar plantage Laarwijk.

Mijn neef had een taperecorder meegenomen om de toespraak op te nemen. Hij heeft de toespraak van ájá daadwerkelijk op band opgenomen.

Als 10-jarige trapte ik lol op de zolder met mijn neven tijdens de toespraak en heb dus niks opgestoken.

Na 40 jaar informeerde ik naar de band, maar niemand weet meer wat met de taperecorder is gebeurd.

Helaas raakte ik pas nadat mijn vader al was overleden in 1995 geïnteresseerd in de immigratiegeschiedenis van Hindostanen.

Ik heb hem en zijn leeftijdsgenoten niet kunnen interviewen.

Snel stoomschip Indus

Tenslotte zijn er drie zeilschepen liefst viermaal aangekomen in Suriname met Hindostaanse contractarbeiders.

Het betrof de ijzeren zeilschepen Erne, Hereford en Ailsa die tijdens de pioniersfase en de groepsvormingsfase in de negentiende eeuw nog ongeveer drie maanden deden over de zeereis India-Suriname.

De reis werd ingekort van 90 tot 40 dagen

Het snelle stoomschip de Indus dat een snelheid had van 24 kilometer per uur heeft viermaal in de vestigingsfase Hindostaanse contractarbeiders overgebracht in ongeveer 40 dagen.

Het artikel over de overtocht beslaat in totaal vijf delen.

Vanwege de omgang worden deze los van elkaar gepubliceerd in de app.

Bron : Chan E.S. Choenni / Radjin Thakoerdin / Hindorama


— UW MENING —

Kende u het verhaal van de grote oversteek?


Wilt u reageren op de vraag?

Lees verder in de gratis app!