PARAMARIBO, 6 februari 2022 – De regering Santokhi – en met name zijn ministerie van Financiën – begint steeds meer te lijken op een langdurige aflevering van de Nederlandse poppenserie de Fabeltjeskrant.
Niet alleen de geruststellende uitspraak "alles komt goed, oogjes dicht en snaveltjes toe" wordt door Chandrikapersad tot vervelens toe telkenmale uitgesproken, maar ook de vele leugens, listen en bedrog zijn verantwoordelijk voor deze vergelijking.
Onze minister van Financiën – Armand Achaibersing – vertoont daarbij een sterke gelijkenis met het karakter van Lowieke de Vos.
Die laatste is een onbetrouwbare bewoner van het grote dierenbos die met vele smoezen en streken telkens weer bepaalde situaties naar zijn hand weet te zetten.
Telkens wanneer de sluwe Vos een leugenachtig plan heeft bedacht om de bewoners van het dierenrijk te slim af te zijn en een goede "nyang" te maken , introduceert hij dit met het memorabele woord "Hatsikidee!"
Hatsikidee, dat wordt smikkelen en smullen!
"Hatsikidee, dat wordt weer smikkelen en smullen!" is dan ook een gevleugelde uitspraak van hem die hij meestal uit in het bijzijn van een andere listige en hongerige bewoner van het Fabeltjesrijk;
Meneer de Raaf – een personage die minstens zo voorspelbaar is en inmiddels door kan gaan als president Santokhi zelve.
De wolf en de raaf
– (c) de Fabeltjeskrant –
De boodschap van beide beestachtige belhamels in het rijk der fabelen moge inmiddels duidelijk zijn.
Suriname was onder Bouterse een verloren natie, maar dankzij de daadkracht van Santokhi is alles nog net voor het einde van de ondergang toch nog goed gekomen.
Hij hoeft hiervoor geen bedankje, maar wil wel graag een beloning:
Zijn herverkiezing in 2025.
President Santokhi
Meneer de Raaf
Om de gewenste – en volgens sommige critici zelfs geëiste – herverkiezing veilig te stellen is de propagandamachine van Santokhi via zijn verlengstuk de Communicatie Dienst Suriname al maanden bezig met het verkondigen van zoete verhaaltjes, of fabels – zo u wil.
Zo zouden de buitenlandse investeerders nog steeds in de wachtrij staan, is heel Nederland in rep en roer gebracht door zijn sterke persoonlijkheid en kleurde het woestijnzand in Dubai spontaan groen nadat Santokhi zijn voetzolen daar heeft laten neerdalen.
Onlangs nog meldde Achaibersing dat de economische crisis dankzij "prudent optreden van de strateeg Santokhi" tot het verleden behoorde en de grootste pijn onder het dappere volk van Suriname reeds geleden is.
Een dag later verkondigde de regering echter dat benzine, gas, water en licht tot wel 1.000 procent duurder gaan worden en dat dit slechts de eerste maatregel onder de curatele van het IMF was.
Er zullen nog vele ingrepen en dwangmaatregelen volgen – maar daar heeft de regering het gemakshalve niet over – alles ten dienste van de herverkiezing, zullen de strategen en toppers hebben gedacht.
Armand Achaibersing
Lowieke de Vos
Alhoewel de regering nog geen twee jaar zit en nog zeker twee jaar te gaan heeft, worden de wapens nu al in stelling gebracht om een leugenachtige realiteit te creëren die meer overeenkomsten heeft met de Fabeltjeskrant dan onze Staatscourant.
De meest recente fabel is een hoogtepunt op het gebied van sprookjesverhalen en tegelijkertijd een dieptepunt wanneer het aankomt op de beloofde transparantie en waarheid van de zittende regering.
Wat is namelijk het geval?
Zoals bij elk land in de wereld wordt onze nationale kredietwaardigheid, financiële betrouwbaarheid en algehele stand van economische zaken beoordeeld door zogeheten internationale, onafhankelijke "kredietbeoordelaars".
Dit zijn financiële instituten die – onafhankelijk en niet politiek gelieerd – simpelweg bepalen hoe de economie van een land er voor staat en of het slim is om te investeren in zo'n land.
Voorbeelden van deze beoordelaars zijn Standard and Poors, Moody's en Fitch.
Stuk voor stuk betrouwbare instellingen die los van elkaar bepalen wat de status van een land is.
Ze zitten er soms een komma naast of hebben een iets andere visie op de actuele situatie en nabije toekomst, maar gemiddeld gezien is hun oordeel bindend en keihard:
Als het goed zit met een land, dan zit het goed en als het fout zit dan is dat helaas gewoon zo.
Kredietbeoordelaars
onafhankelijk en niet-politiek
Deze waarderingen van een land zijn vervolgens weer van belang voor banken, investeerders en andere landen. Die kunnen aan de hand van dit soort rapportcijfers afwegen of het slim is een lening te verstrekken, grote bedragen te investeren en daarbij tevens hun eigen lange termijn strategie bepalen.
Het mag geen verbazing opwekken dat de rapportcijfers van Suriname sinds +/– 2010 een zeer sterke, negatieve en dalende trend vertonen.
Suriname : van luchtkasteel tot spookhuis
Van "een land in opkomst, maar met enkele problemen" zijn we verworden tot "een paria op de markt met een uitzichtloze situatie in het vooruitzicht".
Over de exacte oorzaak en reden zal ik hier geen woorden vuil maken, maar dat het komt door mismanagement, verkeerd beleid, corruptie en foute beslissingen tussen 2010 en 2020 is geen geheim.
Bij het aantreden van de regering Santokhi werd minister Achaibersing met veel gejuich onthaald.
Hij zou orde op zaken stellen, regelen dat alle tekorten zouden verdwijnen en zorgen dat onze "ratings" bij de kredietbeoordelaars omhoog gaan.
Dat blijkt inmiddels allemaal een fabeltje uit het dierenrijk te zijn geweest, want de beste man heeft aantoonbaar totaal geen verstand van internationale, monetaire kwesties.
Achaibersing weet niet eens een brief te schrijven
Sterker nog, zelfs het schrijven van een brief aan het IMF moest hij uitbesteden aan een duur consultancybedrijf in Canada, omdat hij geen idee heeft van geldstromen, vorderingen, liquiditeit, schulden en internationale regelgeving.
Nadat de brief geschreven was, is er vervolgens weer een astronomisch duur Frans bedrijf ingeschakeld om de onderhandelingen voor ons land te doen en wist Achaibersing niet veel meer te zeggen dan "Hatsikidee, iedereen denkt dat ik de problemen oplos!"
Nadat het IMF enkele maanden geleden groen licht heeft gegeven voor de grootste bezuinigingsronde in de Surinaamse geschiedenis, vond kredietbeoordelaar Fitch het tijd voor een nieuwe rating / waardering van onze actuele economische situatie.
Wat bleek?
Die is in 2022 nog slechter beoordeeld dan toen de regering Santokhi aantrad in 2020.
| Jaar | Cijfer | Opmerking |
|---|---|---|
| 2004 | B | nieuw |
| 2005 | B | voorbehoud |
| 2006 | B | bevestigd |
| 2007 | B | bevestigd |
| 2008 | B | bevestigd |
| 2009 | B | positief |
| 2010 | B | positief |
| 2011 | B+ | upgrade |
| 2012 | BB- | negatief |
| 2013 | BB- | bevestigd |
| 2014 | BB- | bevestigd |
| 2015 | BB- | bevestigd |
| 2016 | B+ | negatief |
| 2017 | B- | downgrade |
| 2018 | B- | bevestigd |
| 2019 | B- | negatief |
| 2020 | CCC | negatief |
| 2020 | C | zeer negatief |
| 2020 | RD / WD | failliet |
| 2021 | RD / WD | downgrade |
| 2022 | RD / WD | bevestigd |
| 2022 | RD / WD | negatief |
Waarderingen van Fitch door de jaren heen.
Een "A" is de hoogste waardering, een "C" de laagste.
De begrippen RD en WD worden hieronder uitgelegd.
Fitch ratings
Suriname – 2004 / 2022
Wie bovenstaande cijfers vluchtig doorleest – voor het overzicht zijn deze bewust eenvoudig gehouden – valt waarschijnlijk twee zaken op.
Van een voor ons land nette "B" in 2004 zijn we in 2020 beland bij een slechte "C" (ter vergelijking : Nederland heeft al die tijd een AAA+ status gekregen) en vervolgens afgegleden naar een RD status met de toevoeging WD.
25 januari 2022
– Fitch beoordeelt ons negatief –
Wat dat precies betekent volgt hieronder, maar wat ook in het oog springt is dat de meest rechte beoordelingen sinds het aantreden van Santokhi allemaal zijn ingetrokken (WD : Withdrawn).
Het intrekken van een reeds gegeven status is zeer opmerkelijk en gebeurt nooit zo maar. Feitelijk kan dit veroorzaakt worden door twee situaties;
Wat de echte oorzaak is, blijft waarschijnlijk voor altijd onbekend want onze sluwe minister van Financiën antwoordde hierop desgevraagd met de volgende opmerking;
"Hatsikidee, ik heb werkelijk geen idee!"
26 januari 2022
– Achaibersing weet van niets –
Achaibersing geeft aan dat hij niet weet waarom Fitch de meest recente rating van 25 januari 2022 op 26 januari 2022 plotsklaps heeft ingetrokken en "laat dit door zijn experts nog onderzoeken".
Dit geeft wederom aan hoe amateuristisch deze minister is. De enige die zo'n rating op regeringsniveau kan intrekken, is namelijk hijzelf.
Als blijkt dat hij inderdaad niet weet wat er aan de hand is, dan is er dus een partij binnen Suriname die meer macht en recht heeft dan de minister.
Niemand mag de waarheid weten, Santokhi moet "shinen"
En wanneer blijkt dat hij wel weet wat er speelt, dan geeft hij hiermee aan een sluwe vos te zijn die denkt dat de bewoners van de Fabeltjeskrant in zijn listen en bedrog zullen trappen.
Dat ons land geen geld heeft om een – inmiddels berekend – rapportcijfer te betalen, lijkt onwaarschijnlijk;
Zo'n abonnement gaat niet om enorme bedragen en wordt vaak ook nog wel gratis afgegeven voor minder daadkrachtige landen (om te voorkomen dat juist zij geen waardering krijgen en alle koek en ei lijkt).
De enige reden waarom het cijfer niet naar buiten mag komen, is dan ook waarschijnlijk vanwege de betekenis van het cijfer zelf;
Die past niet in het beeld van Santokhi als redder des vaderlands.
Alle cijfers van AAA+ (zeer goed met positieve vooruitzichten) tot CCC- (zeer slecht met negatieve vooruitzichten) worden namelijk gegeven aan landen die hoe dan ook levensvatbaar zijn.
Op het moment dat wordt overgeschakeld op andersoortige cijfers – zoals RD – dan heeft het land in kwestie een zeer groot probleem.
Suriname : de patiënt is overleden, maar ademt nog wel
Om het simpel te verwoorden; een land is net als een bedrijf en een bedrijf kan financieel gezond zijn of failliet gaan.
Op het moment dat een bedrijf failliet is, heeft het nog wel waarde. Bijvoorbeeld in de vorm van een gebouw, meubilair of een goed gevuld klantenbestand dat overgedragen kan worden.
Al deze waardevolle zaken kunnen vervolgens verkocht worden om de schuldeisers van het bedrijf tevreden te stellen.
Wanneer de schulden zijn voldaan, wordt de voordeur dichtgetrokken en het bedrijf geliquideerd.
Op dat laatste moment bestaat het bedrijf niet meer, kunnen achtergebleven schuldeisers naar hun geld fluiten en is er niemand om voor het gerecht te dagen en tot de verantwoording te roepen.
Een waardering tussen "failliet" en "liquidatie" in heeft men bij Fitch de letters RD gegeven.
RD – de meest recente waardering voor Suriname
– Fitch / januari 2022 –
Dat is de afkorting van Restricted Default en is de laatste fase voor Default, oftewel "standaard" – een waardering die enkel aan geliquideerde landen worden gegeven.
In zo'n geval besta je niet meer, is een rapportcijfer niet mogelijk of zelfs nuttig en moet je als investeerder met een grote boog om het land in kwestie heen lopen.
Een waardering tussen leven en dood
Fitch geeft ook een verklaring voor zo'n "waardering tussen leven en dood in". Het wordt namelijk gegeven op het moment dat een land feitelijk technisch failliet is, maar nog wel de kans heeft om aan bepaalde schulden te voldoen.
Op het moment dat – om wat voor reden dan ook – de schulden niet, te laat of beperkt worden afgelost dan vervalt ook het laatste stuk vertrouwen en zakt men van CCC- (extreem negatief) door het ijs naar RD (je bestaat niet meer, maar ademt nog wel). Dat is de laatste fase voordat een bedrijf wordt "opgeheven" en als waardering een "default" krijgt (oftewel : niets).
Dat Fitch haar rapportcijfers een dag na uitgifte opeens "zo maar" heeft ingetrokken is feitelijk nog slechter nieuws dan het slechte cijfer zelf.
Een investeerder, bank of kredietverlener wil namelijk graag weten hoe een land er voor staat en of het verstandig is om geld in het land te pompen.
Recente waarderingen Suriname
– alles ingetrokken sinds 2020 –
Wat dat betreft hoort zo'n mogelijke investeerder liever dat het niet verstandig is om te investeren, dan dat het totaal onduidelijk is wat de mogelijke gevolgen van zo'n land zijn.
Als je weet dat het niet verstandig is, kan je nog afwegen om het toch te doen. Bij investeren neem je risico en dan is het handig als je weet welk risico.
Nu ons land bij Fitch geen cijfer meer heeft, weet een investeerder dus helemaal niets over het land zelf – het is een schimmige situatie waar enkel duisternis heerst.
Het meest recente cijfer geeft aan dat we op de IC liggen, niet aan onze schulden kunnen voldoen en de vooruitzichten onverhoopt zeer slecht zijn.
Het laten intrekken van diezelfde waardering duidt er vervolgens op dat de zittende regering liever niet heeft dat dit naar buiten komt.
De brenger van slecht nieuws wordt zelf geliquideerd
Met de opmerking dat de regering "geen idee heeft waarom Fitch haar zeer slechte cijfer 'opeens' heeft ingetrokken" geeft zij wederom een volledig brevet van onvermogen af.
Blijkbaar mag de waarheid niet naar buiten komen, moet het positieve beeld van Santokhi zo lang mogelijk in stand gehouden worden en mag het volk niet weten wat ons in de nabije toekomst nog te wachten staat.
"Hatsikidee, dat wordt weer smikkelen en smullen!" zal Lowieke de Wolf na zijn zoveelste leugen hebben gezegd, waarop meneer de Raaf antwoordde "Ja, en niemand heeft ons door – we kunnen gewoon verder gaan!"
De vooruitzichten worden met het jaar slechter
Helaas voor beide personages komt de waarheid altijd naar boven en kunnen zij zich niet blijven verbergen achter "ik weet het niet, ik heb geen idee, het ligt niet aan ons".
Voorlopig zorgt het slechte toneelspel nog voor "oogjes dicht en snaveltjes toe", maar als ze zo doorgaan wordt hun fabeltje vanzelf een sprookje en blijken de luchtkastelen te vervallen in een weerzinwekkend spookhuis.
Voor de criticasters; ik ben niet gelieerd aan welke partij dan ook – laat staan de NDP.
Daarbij geef ik bewust niemand de schuld van de huidige economische situatie en focus ik mij enkel op het liegen en draaien rondom de meest recente ratings.
Dat ons land er slecht voorstaat, is een feit – maar laten we hier eerlijk over zijn en niet doen alsof alles inmiddels achter ons ligt.
De toekomst ligt immers voor ons en als de cijfers van Fitch kloppen, dan wordt die git– en gitzwart.
Bron : Melanie Faber MSc. PhD. International Medical and Business Affairs
Is de regering eerlijk en transparant over onze financiën?
Wilt u reageren op de vraag?
Lees verder in de gratis app!