PARAMARIBO, 12 september 2022 – Premier Mark Rutte gaat de komende dagen tijdens zijn werkbezoek aan Suriname geen excuses aanbieden voor het Nederlandse slavernijverleden in dat land.
Surinaamse instanties die zich met het slavernijverleden bezighouden, vinden het verstandig dat Rutte dat niet op dat moment doet.
Als Rutte tussen andere afspraken door excuses zou aanbieden, zou Nederland de ernstige gevolgen van de slavernij niet serieus genoeg nemen, zegt zowel de Nationale Reparatie Commissie Suriname (NRCS) als het Nationaal Comité Herdenking Slavernijverleden.
Zunder : Rutte moet geen grap maken met excuses
De organisaties vinden dat Rutte op een later moment nogmaals speciaal voor de excuses naar Suriname moet afreizen en dat er eerst nog een grondig voortraject nodig is.
Rutte brengt maandag en dinsdag een werkbezoek aan Suriname.
Hij liet in juli al weten tijdens dat bezoek geen excuses te maken voor het Nederlandse slavernijverleden in de voormalige kolonie. Volgens de premier gaat het bezoek vooral over de toekomstige relatie tussen beide landen.
Voorzitter Marinus Bee van het Surinaamse parlement zou juist blij zijn met excuses tijdens het werkbezoek, zei hij in augustus.
Maar NRCS-voorzitter Armand Zunder van de "onafhankelijke Surinaamse presidentiële commissie" en voorzitter Johan Roozer van het comité vinden excuses tijdens die twee dagen onverstandig.
Bee eist excuses, Zunder 10 miljard euro
Op maandag of dinsdag zouden de excuses moeten worden gepropt in een druk werkbezoek met de focus op handelsbetrekkingen.
Dat doet volgens twee Surinaamse slavernijorganisaties geen recht aan de ernstige gevolgen van eeuwenlange slavenhandel en koloniale geschiedenis.
Die gevolgen, zoals institutioneel racisme, werken namelijk nog door in het heden.
Suriname : wij hebben dagelijks last van Nederlands racisme
De excuses gaan volgens experts om de erkenning dat het Nederlandse slavernijverleden een periode van foute gebeurtenissen was.
Die erkenning is volgens hen nodig voor een betere toekomst van alle Nederlanders.
"Het slavernijverleden is een heel serieuze zaak", licht Zunder toe.
"Dat Rutte eerst met ons in gesprek wil, bewijst dat hij excuses serieus neemt."
De NRCS-voorzitter wil dat Nederland pas op 1 juli 2023 excuses aanbiedt. Dan is het precies 150 jaar geleden dat de tot slaafgemaakte mensen in het land echt vrij waren.
Tussen de officiële afschaffing van de slavernij in 1863 en 1873 stonden ze nog tien jaar onder zogenoemd staatstoezicht.
Nederland moet de excuses voor het slavernijverleden in 2023 hoe dan ook op Surinaamse bodem maken, vinden Zunder en Roozer.
Rutte moet zich er niet makkelijk van af maken, hij moet voelen
Rutte moet bovendien speciaal daarvoor afreizen naar de voormalige kolonie.
"De excuses moeten op plaats delict plaatsvinden en dat is Suriname", zegt Roozer daarover.
"De Nederlandse premier heeft dus nog een trip naar Suriname te ondernemen."
Eventuele excuses voor het slavernijverleden moeten goed voorbereid worden, benadrukken beide slavernijorganisaties.
Daarvoor moeten Suriname en Nederland om de tafel gaan zitten.
"De landen moeten samen de tekst van de excuses opstellen na het raadplegen van betrokkenen in Suriname", zegt Zunder.
Zunder : Suriname bepaalt grotendeels de tekst en voorwaarden hier
"Zo voorkomen ze dat er sprake is van alleen een Nederlands perspectief."
De voorzitters van de Surinaamse organisaties zijn ontevreden over hoe de gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Utrecht "obligate excuses vanuit Nederlands perspectief" hebben aangeboden voor het slavernijverleden.
Voor de excuses van Nederlandse steden kopen wij niets
"Die hebben een zaal volgepropt met mensen en excuses uitgesproken om zichzelf te verschonen", stelt Roozer namens het comité.
"Het was niet eens duidelijk aan wie de excuses waren gericht. Dat voelde niet goed. Zo'n aanpak is onvoldoende."
Een ander voorbeeld van "eurocentrisme" is volgens Zunder de periode 1863-1873.
Daarin waren de tot slaaf gemaakte mensen officieel vrij, maar in de praktijk moesten ze nog steeds werken onder dwang.
"In Nederland noemen jullie dat de periode van staatstoezicht", zegt Zunder daarover.
"Hier in Suriname zeggen we dat mensen nog tien jaar tot slaaf waren gemaakt."
Zunder : tot op vandaag hebben wij last van de slavernij
"De nuchtere Nederlanders moeten leren begrijpen dat er ook immateriële schade van het slavernijverleden is", vult Roozer aan.
"Ze hebben nog steeds onvoldoende door hoe diep de pijn zit in Suriname en in hoeverre het slavernijverleden nog steeds doorwerkt."
Nederlanders denken altijd aan geld, wij niet
Het kabinet was er in 2020 geen voorstander van om excuses aan te bieden voor het Nederlandse slavernijverleden.
Die zouden leiden tot polarisatie in de samenleving, zei Rutte toen.
Sinds 2021 hebben Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, banken en de provincie Noord-Holland excuses aangeboden voor de slavernij.
Dit artikel is afkomstig van de Nederlandse website NU.nl Onder het artikel wordt overwegend zeer negatief gereageerd op de Surinaamse eis tot excuses – men kijkt liever naar het nu en de toekomst. De verwachte 10 miljard euro van Zunder wordt afgedaan als ronduit belachelijk.
Bron : NU.nl
Moet Nederland excuses maken en betalen voor de slavernij?
Wilt u reageren op de vraag?
Lees verder in de gratis app!