EXTRA – Hans Moison : monetaire chaos bij CBvS

PARAMARIBO, 21 november 2022 – Surinamers maken zich zorgen over de alsmaar dalende waarde van hun nationale munt. Daar helpt geen moedertje lief aan, ook de moederbank niet.

Afwezigheid effect

Haar verwoede pogingen om met hoogrentende deposito’s de geldmarkt af te romen, hebben niet het beoogde effect.

Voor een euro of Amerikaanse dollar moet inmiddels standaard meer dan SRD 31,– en zelfs bijna SRD 32,– worden neergeteld – op straat en bij de cambio's is dit nog vele malen hoger.

De CBvS blaast zichzelf en heel Suriname van binnenuit op

Niemand begrijpt waarom de centrale bank, onder het juk van het IMF, de absurd hoge rente aan de banken blijft betalen.

De verliezen voor de monetaire autoriteit lopen hoog op.

Een presidentieel team, bestaande uit Glenn Gersie, Jim Bousaid en Stanley Raghoebarsing, zal zich buigen over deze openmarktoperaties.

Dit team krijgt daar twee weken de tijd voor.

De druk op het presidentieel team is groot.

Elke hulp is welkom.

Handreikingen

Laten we hen enkele handreikingen doen en voorkomen dat zij overbodige theoretische beschouwingen ten tonele voeren.

Die vergissing maakte de centrale bank al in het laatste van een serie memo’s over ‘Het wisselkoersvraagstuk’.

Daarin wordt gefilosofeerd over allerlei modellen en monetaire instrumenten, die weliswaar werken in een stabiele economie, maar niet in de financieel-economische en monetaire chaos waarin Suriname is beland.

Het beleid van de bank is theoretisch en werkt niet in de praktijk

Dan moet je terug naar de basis, de financiële positie van de centrale bank, het fundament waarop het vertrouwen in de nationale munt is gebaseerd.

De Centrale Bank van Suriname heeft volgens de Bankwet onder meer als taken het bevorderen van de stabiliteit in de waarde van de geldeenheid en het verzorgen van de geldsomloop in bankbiljetten.

De missie van de centrale bank is afgeleid van de taakstelling en luidt als volgt:

Het bevorderen van monetaire en financiële stabiliteit in Suriname ter stimulering van de nationale sociaaleconomische ontwikkeling.

Vertrouwen in de nationale munt, de Surinaamse dollar, is dus eerst en vooral gestoeld op vertrouwen in de centrale bank.

Vergeet de rest.

Laten we daarom wat beter kijken naar de financiële positie van de centrale bank.

"Analyse"

In een ‘analyse’ van 17 oktober 2022, werpt Wilfred Leeuwin in De Ware Tijd zich op als pleitbezorger van de banktoppers die tot gevangenisstraffen werden veroordeeld voor de malversaties bij de centrale bank.

Bij een wisselkoers telt maar één ding : vertrouwen

Wat gebeurd is zou te herleiden zijn uit beleidskeuzes van regeringen, die zijn vastgelegd in wetgeving en geformaliseerd en bekrachtigd door het parlement.

Een enkele keer hebben betrokkenen zelfs complimenten gekregen voor bepaalde initiatieven, dus wat kunnen zij nu fout hebben gedaan’, lijkt Leeuwin zich af te vragen.

De centrale bank heeft in 2019 zelfs SRD 38 miljoen winst gemaakt.

Waar hebben we het over?

De bank maakt winst! (en miljarden verlies daarna)

We hebben het over de volgende malversaties waarvoor betrokkenen zijn veroordeeld.

Kortgeleden veroordeelde de ondernemingsrechtbank in Brussel het betrokken adviesbureau tot terugbetaling van ruim € 2,5 miljoen aan de Centrale Bank van Suriname.

Zelfs schuldafbetaling wordt "onder de tafel" geregeld

Volgens de rechtbank zijn de overeenkomsten met de centrale bank gesloten ‘met de bedoeling een strafbare toestand in stand te houden’.

De toenmalige governor en minister van Financiën waren in 2019 betrokken bij de overheveling van de kasreserves van de banken in vreemde valuta naar de centrale bank en het misbruik hiervan voor oneigenlijke doelen.

We herinneren ons de ‘aardappelen en uien’.

Creatief boekhouden

De analyse van Leeuwin stipt het positieve resultaat van de centrale bank van SRD 38 miljoen over 2019 aan, maar laat de resultaten over andere jaren buiten beschouwing.

Ik som deze voor de duidelijkheid op.

Boekjaar status SRD in miljoenen
2015 verlies 256,3
2016 verlies 592,5
2017 verlies 126,4
2018 winst 67,5
2019 winst 37,7
2020 verlies 1.926,1
2021 verlies 2.090,5

Bron : jaarverslag (2019) Centrale Bank van Suriname

Het misbruik van de kasreserves en de open valutapositie die daardoor is ontstaan, is volgens het jaarverslag de belangrijkste oorzaak van de kolossale verliezen in 2020 en 2021.

Lijstje malversaties

Ik kan mij niet herinneren dat onderstaande feiten ooit ter goedkeuring zijn vastgelegd in wetgeving en geformaliseerd en bekrachtigd door het parlement;

Hoe staat de centrale bank er nu voor?

Tegenwoordig

De jaarverslagen over 2020 en 2021 zouden volgens afspraak met het IMF voor jaareinde 2022 worden gepubliceerd.

Dat is nog niet gebeurd.

Uit de weekbalansen van de centrale bank is weinig op te maken omdat de presentatie niet inzichtelijk is en de toelichting summier.

De CBvS loopt al jaren achter met haar eigen boekhouding

Ik zal toch een poging wagen.


Het resultaat over 2022 zal naar verwachting tegenvallen door de hoge rente die aan de banken wordt betaald.

Tot medio september zou SRD 1,8 miljard rente over de deposito’s zijn vergoed, grotendeels in 2022.

De bank blijft miljoenen over de boeg gooien

Omdat de open valutaposities uit hoofde van de kasreserves in 2022 waarschijnlijk niet of niet geheel teniet zijn gedaan, kan hieruit door de daling van de waarde van de SRD ook een verlies voortvloeien.

Het is onbekend wat het resultaat over 2022 zal zijn, maar ik sluit een groot verlies niet uit.


Het eigen vermogen volgens de weekbalans per 11 november 2022 is, afgezien van de waarderingsverschillen goud en deviezen, gering positief.

Dat is verrassend omdat de centrale bank na 2014 ruim SRD 5 miljard verlies leed.

Schulden worden als vordering en zelfs inkomen afgeboekt

Deze verliezen zijn niet ten laste van de reserves gebracht. Ter bescherming van het eigen vermogen, zijn deze verliezen door het bestuur als vordering op de Staat opgenomen en ten dele verrekend.


De vorderingen op de Staat lopen tot astronomische bedragen op. Alleen al de geconsolideerde vlottende Staatsschuld is op 11 november 2022 SRD 8,5 miljard.

Sommige analisten bekijken de posten op de weekbalans geïsoleerd en laten zich daardoor misleiden.


De hoeveelheid goud van SRD 2,6 miljoen en de buitenlandse vorderingen en buitenlandse waarden van SRD 24,7 miljard, wekken de indruk dat de centrale bank over goede deviezenreserves beschikt.

De goudvoorraad wordt aangebroken en groter gemaakt dan die is

Dat is niet het geval want de buitenlandse vorderingen en buitenlandse waarden zijn voornamelijk gevoed door de kasreserves van de banken.

De schuld in rekening-courant aan de banken bedraagt volgens de weekbalans alleen al SRD 24,0 miljard.


In afwachting van de recente jaarverslagen, mogen we concluderen dat de financiële positie van de centrale bank, als hoeder van de nationale munt, eind 2022 allerbelabberdst is.

De conclusie? Het gaat zeer, zeer, zeer slecht met Suriname

De cumulatieve verliezen die niet ten laste van de reserves konden worden gebracht, waren eind 2021 al ruim SRD 5 miljard.

Het resultaat over 2022 zou door de hoge rentebetalingen ook een fors verlies kunnen zijn.

Junk-status

De verliezen worden als vordering op de Staat opgenomen, grotendeels op lange termijn omdat Suriname met junk-status deze bedragen voorlopig niet kan betalen.

De centrale bank bestaat nog bij gratie van de kasreserves van de banken, die deels voor oneigenlijke doelen zijn aangewend.

Het is duidelijk dat dit geen goede basis vormt voor vertrouwen in de Surinaamse dollar.

Dit is monetair drijfzand.

Mijn advies aan het presidentieel team is om even alle hoogdravende monetaire theorieën aan de kant te schuiven.

Puur monetair drijfzand

Laat de centrale bank onmiddellijk stoppen met de dure deposito’s omdat hiermee het doel niet wordt bereikt.

Richt je op de basis, de financiële positie van de centrale bank en incasso van de vorderingen op de Staat.

Klein advies : stop met praten, ga beleid voeren

Het probleem zit niet of nauwelijks in de monetaire omgeving maar primair bij de ontstellend zwakke financiële positie van de centrale bank zelf.

IMF en herstel

Probeer deze zo spoedig mogelijk te herstellen, eventueel met opbrengsten uit privatisering van parastatale bedrijven, financiering door het IMF of leningen van de Staat zodra daartoe weer de mogelijkheid bestaat.

Bron : HansMoison.nl


— UW MENING —

Vertrouwt u de CBvS als zij zelf zeggen dat zij zelf goed bezig zijn?


Wilt u reageren op de vraag?

Lees verder in de gratis app!