PARAMARIBO, 4 februari 2023 – Alhoewel Suralco al jaren geleden is vertrokken uit Suriname blijft de onrust onder de ex-werknemers groeien. Vooral de lage koers en pensioenbetalingen blijven een punt van grote zorg.
In de jaren '50 was het Amerikaans / Surinaamse Suralco één van de wereldwijde marktleiders op het gebied van bauxietwinning, maar sinds de onafhankelijkheid in 1975 is het snel bergafwaarts gegaan met deze gigant.
Tot 1975 was Suriname wereldleider binnen de bauxiet
Rond 2010 besloot concurrent BHP Billiton vanwege een onzekere toekomst haar Surinaamse mijnen aan Suralco te verkopen.
Moederbedrijf Alcoa besloot daarop in 2014 alle verliesgevende mijnen – waaronder inmiddels die van Billiton / Suralco – af te stoten.
De Surinaamse regering kreeg de kans alle werknemers, infrastructuur en mijnen voor een goedkoop bedrag over te nemen, maar weigerde dit aanbod.
Men had meer interesse in de Afobakkastuwdam (die eigendom was van Alcoa) en had geen geld voor de verdere onderdelen van het bedrijf.
Suriname wilde geen doorstart hebben, maar wel een dam
In 2015 werd besloten dat Suralco inderdaad de poorten sloot en aangezien de Surinaamse overheid geen interesse had in een doorstart werd alles (op de dam na) gesloten en met de grond gelijk gemaakt.
Eind november 2015 had de fabriek weliswaar nog een productie van maar liefst 887.000 ton aluinaarde, maar voor onze regering was dat niet genoeg om de fabriek en haar werknemers te behouden.
Alhoewel Alcoa / Suralco voor de actieve werknemers (die nog niet met pensioen waren) in principe een vrij goede afvloeiregeling had getroffen, kwamen de pensioengerechtigden er een stuk slechter van af.
Na Alcoa's vertrek is Suriname nu medeverantwoordelijk
Hun pensioengelden werden (en worden) al jarenlang tijdig afgedragen door de Amerikaanse gigant aan de Surinaamse overheid en dat is precies de reden waarom het tot op de dag van vandaag mis gaat; geld.
Rond 2019 kregen de ex-werknemers nog een afgedwongen pensioenverhoging van 30%, maar wel tegen een koers die 200% lager was dan de toen geldende marktprijs.
Het gevolg was dat sommigen slechts 125 SRD per maand ontvingen en niemand hier iets aan wilde of kon doen.
Met creatief boekhouden keerde Suriname veel minder uit
Een gang naar de rechter volgde, maar zorgde niet voor een sluitende oplossing.
Romeo Abrams – toenmalig woordvoerder van het Actiecomité Gepensioneerden Suralco – gaf in 2019 al aan dat het in Amerika gevestigde Suralco alle fondsen netjes in Amerikaanse Dollars naar het kantoor in Paramaribo stuurt.
De Surinaamse verantwoordelijken keren het echter uit tegen een niet realistische en veel te lage koers in Surinaamse Dollars.
Abrams begrijpt daarom niet dat de gepensioneerden – die hun uitkering in SRD ontvangen – nog worden betaald op basis van veel en veel te lagen koers; hij vraagt zich af wat er met het verschil is gedaan.
Robert Obergh heeft 32 jaar gewerkt voor Suralco en ook hij kan zich niet terugvinden in de verhoging van "slechts" 30 procent die de rechter heeft toegekend.
Dat is een druppel op een gloeiende plaat.
Hij zegt de hele dag beschikbaar te zijn geweest voor Suralco en gezwoegd te hebben.
Nu schuift men mij een pover pensioen toe, omdat het gewoon niet wil werken met de huidige koers die door de overheid wordt betaald.
Robert Obergh
ex-werknemer Suralco
Het conflict over de veel te lage uitkeringen blijft doorgaan en is ook in 2023 nog steeds niet opgelost.
Besloten is om, onder leiding van Raymond Amatoemar, een nieuwe aanklacht richting hun voormalige werkgever en de Surinaamse verantwoordelijken op te stellen.
De Surinaamse Staat coördineerde de sluiting van Suralco
Daarin moet vooral Ruben Halfhuid het ontgelden die in 2012 op last van de Surinaamse overheid de sluiting van Suralco heeft gecoördineerd.
De volledige brief die onlangs is opgesteld kunt u hieronder doorlezen.
Paramaribo, 28 januari 2023 – Er is niets anders dat de gedupeerde pensioentrekkers zouden kunnen wensen dan een verlossend vonnis en het terugzien van hun zuurverdiend pensioen en tegoeden.
Een mensonterende situatie dat veroorzaakt werd door één man die 7 jaar terug besloot om het pensioen van deze groep te annexeren, door die niet verder aan te passen met de opeenvolgende devaluaties.
De aanleiding hiertoe is tot op heden niet bekend.
En wat die ook mocht zijn geweest, de mensen verdienen het niet om zoveel te verliezen en te ontberen. Meer dan 90% van wat zij hadden is verloren gegaan, daarbij ook hun toekomst. Door toedoen van één man, Ruben Halfhuid, die in 2012 de leiding overnam bij de Suralco en in Suriname kwam met de opdracht om het bedrijf te sluiten. Een hoofdstuk dat inderdaad werd afgesloten in 2015 met de regering, maar wel op een zeer onwaardige manier voor Suriname, maar haast tegelijk ontstond er een nieuw zwart bladzijde waarop een ander vreselijk gebeurtenis is neergepend.
Een menselijke tragedie die ons doet denken aan onderdrukking en slavernij waar een mensenleven geen fluit waard was voor de slavendrijver of werkgever. Voor hem waren de Suralco arbeiders ook niet meer dan maar een nummer. Eén personage heeft blijkbaar vergaande zeggenschap en bevoegdheden in ons land en niemand heeft er moeite mee. Behalve wij.
Voor zover met wat wij nu aan belevenis hebben, kan geen “leven” genoemd worden. Velen zullen de dag van de overwinning ook niet meemaken en zullen dus niet genieten van hun pensioenuitkeringen. Intussen zijn er velen ons voorgegaan en anderen zijn ziek in bed en zullen dus ook niet langer strijd kunnen leveren. Het is in het bijzonder een harde en trieste aanblik om te zien dat senioren burgers op deze wijze zijn behandeld geweest. Letterlijk zijn zij de dood ingejaagd. Het trauma is gedurende de zeven jaren ook vastgenageld bij de mensen, waardoor nu velen met mij erbij, 20 jaren ouder eruitzien.
Zijn we allemaal gefocust op het bevredigen van onze directe genotsbehoefte? Onvoorstelbaar dat er mensen in onze samenleving zijn die de senioren burgers over het algemeen en in het bijzonder deze ex-Suralco arbeiders niet gunnen om van hun zuurverdiende oudedagsvoorziening te genieten. Het pensioen bij de Suralco stelt praktisch ook al niet veel voor, in het bijzonder tegen de achtergronden van onze hardgevallen economie. Het is niet makkelijk te accepteren dat dit iemand wordt aangedaan, die na een loyaal en lang dienstverband van 25 á 42 jaar het bedrijf eervol verlaat. Er is steeds aangeklopt bij de regering, de DNA en zelf bij de Amerikaanse Ambassade. Allemaal keerden hun de rug toe en overzagen de godgeklaagde situatie.
Het woord fraude viel ook in de zaak. De rollen worden nu zelfs omgedraaid. Wie maakt zich hier schuldig aan misleiding? Onlangs heeft de advocaat van de Suralco directie in zijn recente pleidooi wederom gewaag gedaan door te stellen dat de eisende partij de rechter succesvol heeft kunnen misleiden, om in het voordeel van de gepensioneerden te oordelen en verwees naar het vonnis van 24 oktober 2019, die volgens hem onterecht was. Voorafgaand het vonnis maakte hij bezwaar over enkele administratieve foutjes en deed het verzoek om de zaak daardoor niet-ontvankelijk te doen verklaren. Echter besliste de rechter anders en de verzoekers hadden recht op een uitspraak. De directie werd gevonnist om 30% van het geannexeerd geld, bij wijze van voorschot terug te betalen aan de benadeelden. De Suralco directie, die zichzelf als onaantastbaar acht, verwachtte deze “nederlaag” niet. Nu gaat de advocaat terug in de tijd en gaat ook een stapje verder in zijn uitlatingen. Sterk op insinuatie lijkende uitspraken doen naar het adres van de eisers en zeker ook naar de rechtsprekende rechter. Hij liegt tegen de klippen aan.
De Suralco/Alcoa directie gaat niet ten onder zonder een geducht gevecht of tegenstand en heeft zelfs haar eigen voorstellen voor een schikking om de rechtszaken te kunnen stoppen, niet kunnen realiseren. Begrijpelijk, omdat de directie de mensen nog steeds als hun bezit achten. Zij kent ook geen compromissen, het is alleen haar wil dat telt, anders ga je maar onder de zweep. Dit Amerikaans bedrijf was hoog geacht vanwege haar normen en waarden, maar kan haar verplichtingen niet eens vervullen of nakomen aan een groep gepensioneerden die zich al hadden berust in de onterechte pensioenuitkeringen die zij ontvingen.
De aandeelhouders bekommeren zich duidelijk niet om wat er in Suriname gebeurt. Belangrijk voor hun is dat hun bankrekening vetgemest blijft en maakt hen niet uit of het geld uit Surinaamse bodem of uit de portemonnee van de ex-arbeiders gehaald wordt. De Suralco directie kent de Surinaamse traditie en was ook sociaal bewegelijk. Het heeft zich in de 100 jaar geïntegreerd aan onze gewoonten en maakt er gebruik tot misbruik van. Het is daarom niet denkbaar dat de aandeelhouders de handelingen van deze directeur en zijn team toelaat en hem ook nog ondersteund in de rechtszaken. Is het beroven van de pensioenen een specialiteit van deze Super Team en is dat ook onderdeel van de activiteiten van dit bedrijf om de arme landen in puinhoop achter te laten wanneer ze besluit te vertrekken?
Het systematisch elimineren van de vakbond, de Paranam Werknemers Bond.
Tot op heden is er geen officiële afsluiting geweest tussen de bond en het bedrijf. Deze kwaadaardige en arbeiders onvriendelijke personage heeft al lang voor de rechtszaken die in 2016 begon, zijn snode plannen gelanceerd, waarbij hij bewust ook de cao-onderhandelingen traineerde, die bestemd was voor de periode 2013 – 2016. Tot in het eerst kwartaal van 2016 hield de directie de bond nog bezig ermee, vermoedelijk bang dat het veld in paraatheid zou kunnen worden gebracht voor een eventuele staking binnen het bedrijf, waarbij zaken behoorlijk mis konden gaan indien de arbeiders kwamen te weten wat hun toebedeeld lot zou zijn. Een strategie en een complot tegelijk die in werking ging en fatale gevolgen met zich meebracht. De directeur heeft zich duidelijk gekeerd tegen de ex-werknemers nadat haar eerste “aanvalspoging” op de regering mislukte. De aandeelhouders echter zien alleen geld en overzagen vermoedelijk een mogelijke pensioenfraude. Door misbruik te maken van land verslechterend economie, die een perfecte dekmantel en alibi blijkt te zijn, annexeert de directie op die manier de pensioenen.
Al meer dan 85 maanden lang is het pensioen niet aangepast met de devaluaties, die conform de indexatie van de Surinaamse lonen en pensioenen nog tot voor 19 november geschiedde. Waar gaat het verschil, in US-dollars uiteraard, naartoe? Gaat het terug naar het pensioenfonds in Amerika? Gaat het naar de aandeelhouders? Of gaat het naar Halfhuid (the mastermind) en zijn criminele organisatie? Vragen die niemand openlijk durft te stellen. Zijn de directieleden zo heilig misschien dat men alles gelooft wat die uitkraait? Or is it the money that is doing the talk and walk here?
De bond heeft altijd te goeder trouw gehandeld in de zakelijkheden met de directie, maar zij werd toch op een vreselijke manier beetgepakt en neergehaald, mede door de Surinaamse directieleden onder leiding van Ruben Halfhuid. Om de bond te kunnen uitschakelen werden de door het bedrijf ingehouden contributiegelden niet meer aan haar afgedragen. De werknemers zijn vervolgens collectief gedwongen zich af te schrijven uit de bond en wie geen gevolg gaf daaraan werd met ontslag en onthouding van ontslagcompensatie bedreigd. Jammer genoeg heeft de bond er bitter weinig aan de situatie gedaan en vanaf dien had die ook geen inkomsten meer. Bestuursleden ontvingen geen honorarium meer en de jaren daarop was er geen sprake meer van behoorlijk bestuur. Het shopstewardskorps werd op den duur ontbonden en de bond verloor haar waarde en was machteloos tegen deze directeur. Ik zie dit als het meest schandelijke dat mij overkwam en als ondervoorzitter van de bond kon ik dit natuurlijk niet accepteren. De meerderheid van het bestuur weigerde ook nog de belangen te behartigen van de gedupeerde SRD-gepensioneerden die toen het slachtoffer viel aan de directie. Simpelweg omdat zij menen die verplichting niet te dragen en daarbij de rechtskosten ook nog moet gaan betalen. Kort hierna ontstond Het Actie Comité.
Terwijl Halfhuid een vreselijke daad tot uitvoering zou brengen, waren de vakbond en de werknemers niet in kennis gesteld omtrent de voornemens van de Alcoa en deed hij alsof het bedrijf zich voorbereide voor de nieuwe bauxietwinning in het Nassau gebied. Dat was wat hij voorlegde aan het bondsbestuur, maar hij had nog een ander agenda op zak, die hij gauw kenbaar zou maken. Suriname heeft van de Suralco ellende en armoede als nalatenschap overgehouden uit de 100 jaar Suralco-Suriname bauxietindustrie. Helaas heeft ook de regering de moed niet kunnen opbrengen om dit bedrijf aan te spreken over haar mensonterende handelingen tegen deze Surinaamse burgers.
Aan de cao-onderhandelingen kon er vreemd genoeg geen schot in de zaak komen. Er werd constant erom heen gedraaid door de directie. De Surinaamse directie speelde het spelletje van Halfhuid mee en spande de val compleet voor het bondsbestuur, die geen flauw vermoeden had van wat er bekokstoofd werd. Al gauw werden de onderhandelingen ondergeschikt gemaakt aan de gesprekken tussen de regering en de Suralco/Alcoa directie, daarbij de bond totaal in het duister gelaten.
Pas toen haar plan om de regering te pakken mislukte, heeft de directie, met zichtbare frustratie, de bond medegedeeld dat zij genoodzaakt zal zijn de plant te sluiten indien de regering niet over de brug komt en meedoet met de investeringsplannen voor het Nassau project. Aan de bond werd er dan gevraagd om haar invloed aan te wenden om de regering alsnog zover te krijgen om mee te investeren. Het antwoord viel haar tegen en tegenmaatregelen werden genomen tegen de bond. Het bovenstaande verklaart hoe dat allemaal in werking ging.
De hoofdreden voor de sluiting van het bedrijf volgens de directeur was dat er niet genoeg bauxiet meer voorkomt in Suriname en zij de risico niet zelf wenst te dragen bij eventuele bauxietwinning. Hij gaf erbij aan dat niet de Alcoa maar de Suralco de investeringen zelf doet. Dat was een misplaatst standpunt natuurlijk, terwijl het bedrijf volgens de Brokopondo-overeenkomst ruim tevoren de voorbereidingen voor nieuwe mijngebieden moest maken. Een derde agenda is er blijkbaar nu ook. Gaandeweg 2023 zal deze gepresenteerd worden aan Suriname met alle gevolgen van dien.
De rechtszaken zijn nog gaande en van de zijde van de eisers is de zaak praktisch uitgeprocedeerd. Er zijn twee groepen van verzoekers namelijk. De eerste groep heeft twee hoger beroepzaken, waarvan er op 17 februari 2023 een procesdatum en voor 21 april 2023 een vonnisdatum zijn gegeven door het Hof. De tweede groep heeft reeds een vonnisdatum voor 14 februari 2023.
Suralco haar advocaat is duidelijk aan het eind van zijn latijn.
Dat de verdediging van de tegenpartij hopeloos probeert grond te winnen is zeer triest om te zien hoe dat geschiedt. De advocaat brengt duidelijk de schande voor deze beroepsgroep, daar hij duidelijk de grenzen van normen en waarde overschrijdt en zijn cliënt ook tegen de muur drukt daarmee.
Vrees voor machtsmisbruik en beïnvloeding.
Het Actie Comité maakt zich geen illusies dat de zaak totaal en verzekerd in het voordeel van de gepensioneerden zal worden uitgesproken, omdat wij staan tegenover een macht die tot alles in staat is om haar zin te krijgen. Wij vrezen echter ervoor dat zij mogelijk omkoping of dwang als middel zal hanteren om handelingen te doen plegen door invloedrijke actoren die voor geld ook hun eigen moeder verkopen. Het is daarom dat wij ook de publieke aandacht hiervoor vragen om de zaak een eerlijk beloop te laten hebben in de rechtszaal.
De president betreurt de situatie en is de kwestie, naar zijn zeggen, een zeer ernstige zaak.
In een gesprek op 3 december 2022 met de president van de republiek Suriname heeft Het Actie Comité haar bezorgdheid in het bijzonder over mogelijke corruptie in de zaak kenbaar gemaakt en hem verzocht om op non juridische basis de Alcoa directie te benaderen. Het leek een veelbelovend gesprek te zijn geweest, daar hij het noodzakelijke belang in de kwestie onderkent en zich persoonlijk ermee zal ontfermen. Er zijn enkele afspraken gemaakt en wij kijken uit naar de acties. Het bestuur van de HAC heeft dan ook haar bevindingen op schrift geplaatst en blijft een open deur houden voor eventuele besluiten des Alcoa/Suralco om binnen de resterende tijd in dialoog te gaan voor een daadwerkelijke oplossing. Helaas is de recente reactie van de verdediging buiten de fatsoenlijke proporties geweest, dus gaan wij ervan uit dat er toch op een rechterlijk vonnis gewacht zal worden. Wij juichen dit toe trouwens, maar wou met het bovenstaande ook een verbroken relatie met het bedrijf herstellen. De Surinaamse bauxietgeschiedenis moet ook over deze zwarte bladzij kunnen vertellen en dat dit uiteindelijk een plek geeft.
Ik hoop dat elke Surinamer en in het bijzonder de werkende klasse deze pensioenkwestie bij de Suralco in acht neemt en ervoor zorgt dat dit zich niet herhaald in Suriname. De arbeidende klasse is nu het allerbelangrijkste onderdeel voor de ontwikkeling van ons land en de perikelen eromheen kan men niet omzeilen. Er zijn bonden bij bedrijven die in onderhandeling zijn en met de lering hieruit gehaald proberen zij de belangen van de arbeiders veilig te stellen. De resultaten hiervan hebben wij met vreugde kunnen vernemen van enkele gepensioneerden van bedrijven die hun arbeiders waarderen en als mensen behandelen. Proficiat en blijf het goede werk doen collega’s. Wij staan hoe dan ook solidaire met elke man en vrouw die strijd leveren voor betere voorzieningen en voor een goed bestaan.
Samen zijn wij sterk.
Mvg. Dhr. Raymond Amatoemar – Voorzitter HAC
Bron : Suriname Nieuws
Moeten de pensioenen van Suralco aangepast worden?
Wilt u reageren op de vraag?
Lees verder in de gratis app!