PARAMARIBO, 8 mei 2024 – Historici en wetenschappers Karwan Fatah-Black en Camilla de Koning hebben met hun recente boekpublicatie "Ooggetuigen van de Nederlandse Slavernij" belangrijke leemtes opgevuld in de geschiedschrijving van ons gedeeld slavernijverleden.
Het boek brengt nieuwe verhalen aan het licht die het bestaande beeld van slavernij tegelijkertijd zowel een stuk complexer als genuanceerder en minder eenduidig maken.
Zwarte vrouwen hadden met kennis veel invloed op de witte
Een opvallend aspect dat uit het boek naar voren komt, is de veel meer geëmancipeerde en autoritatieve rol die zwarte vrouwen speelden in de kraamzorg binnen de Nederlandse koloniale (slaven)wereld.
Deze vrouwen, zowel tot slaaf gemaakt als vrije zwarten, waren de voornaamste deskundigen op het gebied van vroedkunde. Hun kennis verleende deze eerste Afrikanen in Suriname zowel een bepaalde macht als status binnen de toen geldende, zeer gelaagde hiërarchie.
Autoritatief
Een "autoritatieve opvoeding" is een opvoedingsstijl die zowel betrokken, begripvol en accepterend als controlerend, veeleisend en gezaghebbend is tegenover het kind.
Deze stijl van opvoeden stelt redelijke grenzen, geeft uitleg, toont begrip en doet al deze zaken met gezag.
Autoritatief staat tegenover laissez faire en permissief (toegevend) aan de ene kant en autoritair aan de andere kant.
Wikipedia
de vrije encyclopedie
Aan het kraambed van de (zwarte en witte) elite werkten de (vrije) zwarte vroedvrouwen zij aan zij met vrouwen van verschillende klassen en kleur. Daarmee verdwenen de schijnbaar strikte grenzen van de slavernij voor een groot deel en werden deze tegelijkertijd versoepeld.
Beide historici doen al tientallen jaren onderzoek naar de trans-Atlansische, Afrikaanse slavernij waar Nederland een eindrol in vertolkte (als afnemer en werkverschaffer van de Afrikaanse slaven – redactie).
Onze visie op de slavernij is ouderwets, verstard en foutief
De twee auteurs trachten met hun publicatie de door Afrika tot slaaf gemaakten niet als een homogene massa te zien, maar juist een gemeenschap van individuen met eigen keuzes, relatieve vrijheid en zelfstandige acties.
Dit moderne en meer invoelbare perspectief kan helpen om de ingewikkeldheid van het Afrikaanse slavernijsysteem beter te begrijpen.
Tegelijk biedt het wetenschappelijke en onderbouwde handvatten om de rol van tot slaaf gemaakten in hun eigen geschiedenis en tijdperk veel beter te erkennen.
In hun boek presenteren Fatah-Black en De Koning diverse aanwijzingen en bewijzen die zij in zeer oude documenten hebben ontdekt, zoals advertenties over ontsnapte slaven of beschrijvingen in oude romans.
Vrije Surinaamse sabakoe
– met ketens van slavernij –
Deze fragmenten vormen tezamen een heel nieuw verhaal en visie op ons gemeenschappelijk en pijnlijk verleden.
Hun veel modernere benadering biedt tegelijk een handboek voor een vernieuwende manier van archiefonderzoek die nu nog veelal uit de jaren '60 en '70 van de vorige eeuw stamt.
Slaven met expertise verdienden een groot, natuurlijk respect
Het boek dient ook als een uitnodiging om meer onderzoek te doen naar onbekende verhalen binnen het slavernijverleden. De auteurs volgen hierin de stappen van internationale onderzoekers zoals Andrea Mosterman en Nicole Maskiell, die pleiten voor veel meer ruimte voor interpretatie in historisch onderzoek.
Anekdote
Een interessant voorbeeld is het verhaal van vroedvrouwen in Suriname, die voor de komst van mannelijke (zwarte en witte) dokters uitgebreide kennis hadden over zwangerschap.
Hun expertise over bevallingen en de eeuwenoude wijsheid deelden zij weer binnen hun eigen, lokale gemeenschappen op het veld.
Het beroep van de zwarte vroedvrouwen bood hen niet alleen autoriteit en een klein inkomen, maar ook een potentieel pad naar vrijheid.
Dit aangezien de vroedvrouwen met deze verdiensten zichzelf – en hun geliefden – op termijn weer konden vrijkopen; een gegeven dat in Afrika (waar zij al tot slaaf waren gemaakt – redactie) ondenkbaar zou zijn.
De publicatie "Ooggetuigen van de Nederlandse Slavernij" is veel meer dan slechts een boek.
Het is een oproep om met een nieuwe blik naar ons verleden te kijken en de verhalen van diegenen die lang genegeerd zijn, alsnog te erkennen en te waarderen.
Het boek roept op de slaven niet alleen als slachtoffer te zien
Fatah-Black en De Koning hopen dat hun werk niet enkel door hun collega’s gelezen zal worden, maar vooral door studenten en docenten, om zo de stiltes en onwetendheid over deze lang vervlogen tijd te doorbreken.
Bron : Trouw.nl / Jolanda Pengel (Suriname Nieuws) / beeld : Langeman Produkties
Lijkt het u een interessant boek / onderwerp?
Wilt u reageren op de vraag?
Lees verder in de gratis app!