PARAMARIBO, 6 augustus 2024 – Op het Indonesische eiland Flores is een fossiel ontdekt van de kleinste bekende, menselijke soort ter wereld.
Deze "hobbit" was slechts 1 meter hoog en leefde 700.000 jaar geleden naast dwergolifanten, komodovaranen en reuzenratten zo groot als konijnen.
De vondst betreft een armbeen en wordt toegeschreven aan de soort Homo floresiensis.
Het nu gevonden fossiel suggereert dat de soort al vroeg een drastische reductie in lichaamsgrootte doormaakte, als reactie van het geïsoleerd leven op een eiland.
Eilanddwerggroei is bekend van fossiele resten van de fauna op eilanden in de Middellandse Zee en Indonesië.
Zij waren feitelijk miniatuurversies van hun voorouders op het vasteland.
Gert van den Bergh
onderzoeker
Bij dieren wordt eilanddwerggroei geaccepteerd, maar bij mensen is dit moeilijker te aanvaarden.
Sinds de ontdekking van de eerste menselijke "hobbit-fossielen" wordt hevig gedebatteerd en nagedacht over hun evolutionaire oorsprong.
Sommige experts vragen zich af of Homo floresiensis een unieke soort was of gewoon een stam van moderne mensen met een groeistoornis. Anderen stellen dat ze verwant zijn aan een primitieve, aapachtige soort die van zichzelf al klein was.
Homo floresiensis
– impressie –
De onderzoekers van de nieuwste vondst ondersteunen echter de theorie dat de hobbits afstammen van de meer bekende Homo erectus. Deze Java-man was een mensachtige die ongeveer even groot was als wijzelf.
Op basis van de geschatte lengte van het nu gevonden bot berekenden de onderzoekers de lichaamslengte van het type mens op ongeveer 100 cm.
Dat is nog eens 6 cm korter dan het 60.000 jaar oude skelet dat jaren terug 75 km verderop op hetzelfde eiland werd gevonden.
Het 700.000 jaar oude bot is het kleinste bovenarmbeen ooit gevonden in het fossielenarchief van mensachtigen.
Dit zeldzame exemplaar bevestigt dat de voorouders van Homo floresiensis echt bijzonder klein waren in lichaamsgrootte.
Eilanddwerggroei wordt gezien als een aanpassing om te overleven bij voedseltekorten op eilanden. In dat soort gevallen en omstandigheden kan een kleinere lichaamsgrootte voordelig zijn ten opzichte van grotere zoogdieren.
Er blijven ondanks de vondst genoeg vragen over wat betreft hoe de voorouders van Homo floresiensis het eiland ooit wisten te bereikten.
Stenen werktuigen tonen aan dat het eiland 1 miljoen jaar geleden al bewoond was door mensachtigen.
"Men dacht tot voor kort dat alleen 'moderne' mensen met kennis van boten een afgelegen oceaaneiland als Flores konden bereiken," zegt van den Bergh.
Veel onderzoekers gaan er echter van uit dat het verkleiningsproces op Flores zelf plaatsvond, maar het kan ook al op andere eilanden zijn begonnen, dus voordat de 'hobbits' Flores wisten te bereiken.
Tekst : Nature Communications / Dian Rahardjo-Widodo (Suriname Nieuws) / artist impression : Langeman Produkties
Vond u biologie een leuk vak op school?
Wilt u reageren op de vraag?
Lees verder in de gratis app!